English
Mưa lớn đổ xuống, nhiều thành phố phản xạ bằng thêm kè, thêm cống. Thành phố Bọt Biển đi ngược lại: ôm lấy nước, biến nước thành tài sản đô thị. Ý tưởng do nhà thiết kế cảnh quan Du Khổng Kiên (Kongjian Yu) theo đuổi: giữ nước – làm chậm – lọc – thích nghi, dựa vào hạ tầng sinh thái thay cho chỉ đổ bê tông.
Vì sao cần “bọt biển”
- Lũ, hạn, ô nhiễm và mất đất ngập ngày càng cực đoan.
- Hạ tầng xám dễ quá tải, càng làm nóng và làm nghèo hệ sinh thái.
Thành phố Bọt Biển vận hành thế nào?
- Giữ nước tại nguồn bằng bề mặt thấm, ao mưa, bể ngầm.
- Làm chậm dòng bằng bậc thang, đầm lầy, hành lang xanh.
- Lọc tự nhiên với thực vật thủy sinh và đất ướt.
- Thiết kế không gian linh hoạt để cùng sống với nước theo mùa.
Lợi ích nhìn thấy ngay
- Giảm ngập cục bộ, hạ nhiệt đô thị, không khí và mặt nước sạch hơn.
- Tăng đa dạng sinh học, mở thêm công viên, đường dạo, bờ sông.
- Nâng giá trị đất và sức khỏe cộng đồng.
Những hình mẫu truyền cảm hứng
- Nanchang Fish Tail Park: bãi tro xỉ thành rừng nổi, điều hòa gần một triệu mét khối nước mưa mùa gió.
- Benjakitti Forest Park (Bangkok): khu công nghiệp cũ hóa “bọt biển” giữa trung tâm, bốn hồ nối tiếp, đảo cây tái dùng vật liệu.
Benjakitti Forest Park (Bangkok)
Vì sao hợp với đô thị Việt Nam
- Khí hậu mưa theo đợt, bê tông hóa cao, nhiều hồ ao bị lấp.
- Cần lời giải vượt qua cống ngầm và máy bơm.
Lộ trình bắt đầu ngay hôm nay
- Quy hoạch theo lưu vực, giữ hành lang thoát lũ và hồ điều hòa.
- Chuẩn hóa bề mặt thấm cho vỉa hè, bãi đỗ, sân trường.
- Mái xanh, mái mưa cho nhà ở và công trình.
- Mỗi dự án có “ao mưa – vườn mưa – đầm lầy” tương xứng quy mô.
- Phục hồi cây bản địa, rừng ngập mặn làm “lá chắn mềm” trước bão lũ.
Du Khổng Kiên nhắc chúng ta nghĩ như người trị thủy, hành động như người làm vườn: bền bỉ, thông minh và thuận theo tự nhiên. Khi các lớp giải pháp từ quốc gia, đô thị tới từng mái nhà kết nối, một thành phố biết giữ nước – làm chậm – lọc – thích nghi sẽ hình thành: bền vững hơn và đáng sống hơn.
